Günümüz hizmet sektöründe, özellikle doğal gaz dağıtımı alanında, kalite ve sürekliliğinin sağlanabilmesi için kalibrasyon işlemleri her geçen gün daha önem kazanıyor. Zorlu Enerji’nin kurduğu “Zorlu O&M Kalibrasyon Merkezi”, G4’den G6‘ya kadar olan diyaframlı Doğalgaz Sayaçlarının kalibrasyonunun yanı sıra RMS-A ve Müşteri İstasyonları basınç ve sıcaklık sensör kalibrasyonlarına da başlayarak bu ölçüm ekipmanlarının Kalibrasyonunu titizlikle, en güvenilir şekilde gerçekleştiriyor. Merkezin hizmet kalitesi, bir yandan Zorlu Enerji’nin sektör tecrübesine, diğer yandan kullandığı en yeni teknolojilere ve alanında uzman kadroya dayanıyor. 

Kalibrasyon merkezi hakkında açıklamalarda bulunan Zorlu O&M Kalibrasyon Merkezi Müdürü Mehmet Akif Deniz,  kalibrasyona olan güvenin artırılabilmesi için, dağıtım şirketleri, organize sanayi bölgeleri veya tüketicinin hatalı kalibrasyonlara ve/veya kalibrasyonu yapılmamış olan ölçüm cihazlarına karşı korunması gerektiğini dile getirdi. Deniz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ölçümde kalite ve kontrolü sağlamak adına ölçüm cihazlarının ve önemlerine ait bulguların her platformda gündeme gelmesi ve paylaşımlarda bulunulması sektöre katkı sağlayacak önemli konulardan biridir. Bahsetmiş olduğumuz bu ekipmanlar her ne kadar yasal çerçeveler dâhilinde doğru ve güvenli çalışsalar da, kullanımdan bağımsız bir şekilde, zamana bağlı olarak cihazın deforme olması, aşınması, yorulması sonucunda ölçüm ekipmanlarının bir nevi doğası gereği sapmalar meydana gelebiliyor, başka bir deyişle cihazın ayarı bozulabiliyor. İşte kalibrasyonun önemi tam da bu noktada bütün ciddiyetiyle karşımıza çıkıyor. Ulusal ve uluslararası standartların şartlarını tümüyle karşılayan Kalibrasyon Merkezimiz, kalibrasyon ve ayar hizmetinin teknik şartnamelere uygunluğu, güvenilirliği, ölçme doğruluğunu sağlayarak ve detaylı raporlama ile zamanında teslim ederek hizmet kalitesini güvence altına alıyor. Laboratuvarımız, gelme nedeni fark etmeksizin kalibrasyon için getirilen tüm sayaçları titiz bir şekilde kontrolünü sağlayarak kalibrasyon işlemlerinin yanı sıra varsa sayaç müdahalelerini tespit ediyor izlenecek süreç ile ilgili müşteriyi bilgilendiriyor.”

Bir RMS-A istasyonunda ölçüme esas rakamlar belirlenirken ölçüm miktarını direkt etkileyen unsurlar, ulusal şebekedeki anlık değişkenlerden olan gaz kompozisyon ve ağırlıklı önemi itibarıyla basınç ve sıcaklık değerleridir. Bu değişkenlerin ölçüm güvenliği noktasında kontrol altında tutulabilmesi için belirli periyotlarda basınç ve sıcaklık transmitterlarının uzmanlığı sertifikalandırılmış yetkili personelce kalibre edilmesi önem taşır. Diğer yandan tüketim gerçekleşmesi kategorize edilmiş ve yüksek gerçekleşmeye sahip olan müşteri istasyonlarıyla orta ölçekli tüketime sahip diğer tüketim gruplarının da yine ölçüm güvenliği açısından, bu ölçüm ekipmanlarının kalibrasyon işlemlerinin belirli periyotlarda mutlaka gerçekleştirilmesi son derece yarar sağlayacaktır.

Dağıtım şirketlerinde veya organize sanayi bölgelerindeki gaz arzlarının önemli kısmı bu istasyonlarından gerçekleşmektedir. Bu nedenle bu istasyonlarda karşılaşılabilecek olası mekanik veya elektronik ölçüm hataları dağıtım şirketin nezdinde kayıplara yol açabilecektir.

Kalibrasyon Merkezi olarak G4-G6 doğalgaz sayaçlarının kalibrasyonu dışında RMS-A ve Müşteri istasyonlarının da kalibrasyon faaliyetlerini sürdürmekteyiz. Sayaçlarda uygulanan titizlik ve önem, daha kapsamlı ve ayrıntılı olan basınç ve sıcaklık transmitterlarının kalibrasyonu için de uygulanmaktadır. 

Farklı marka ve farklı endeks grubuna ait aynı tip ölçüm cihazlarının kalibrasyona gönderilmesi ve bu sonuçların iyi analiz edilerek saha analizlerinin yapılması ölçüm güvenliği adına dağıtım şirketleri için yararlı olacaktır. 

Zorlu Enerji Kalibrasyon Merkezi olarak Periyodik Muayene veya Arızalı, Tamir, Müşteri Kalibrasyon Talepleri vb. gibi kapsamda laboratuvarımıza gelen binlerce sayacın teknik kriterleri göz önünde bulundurularak veri kümesi oluşturuyor ve elektronik ortamda hazırlanan bu veriler üzerinden farklı değişkenleri göz önünde bulundurarak dağıtım şirketine analizi, yorumlanması noktasında geri bildirimler sunuyor, saha analizlerinin ve eylem planlarının yapılabilmesi için uygun metodolojiler aracılığıyla çözümler geliştirilerek yardımcı oluyoruz. 

Grafikte kalibrasyonu yapılan sayaçların %72’si ayar düzeltme gerektirmeden yeniden kullanıma verilebilecek durumda iken, bunlardan %24’ ü Ayar & Kalibrasyon yapılarak yeniden kullanıma uygun hale getirilen sayaçlar olmuş % 4’ ü ise kullanıma uygun olmayan diğer bir ifadeyle tamiratı yapılamayan hurda sayaç gruplarını oluşturmaktadır. 

Peki hangi durumlarda kalibrasyon gerekir sorusunun yanıtı olarak ise;

• Ölçüm cihazından alınan sonuçlarda şüphe duyuluyorsa,

• Ölçüm cihazı kullanma talimatlarına uygun olarak kullanılmamışsa,

• Cihazda farklı nedenlerle fonksiyonel arızalar meydana gelmişse,

• Belirlenen periyotlarda kalibrasyonu yapılmamışsa,

• Ayar mekanizmalarına müdahale edilmişse,

• Balans olarak problem yaşanıyorsa,

• Saha ölçüm ekipmanlarının ölçüm hata eğrisini bilmek, yorumlamak ve buna uygun kalibrasyon planı hazırlamak istiyorsak,

Kalibrasyon gereklidir.

Gerek Doğalgaz Dağıtım şirketleri gerekse Organize sanayi bölgeleri gibi işletmesinde ölçü aleti barındıran bütün işletmeler, elinde bulunan ölçüm cihazlarını ve ekipmanlarını yasal süreler içinde yaptıklarına ek olarak, ara dönemlerde de belirli bir hiyerarşiye uygun random örnekler alarak kalibrasyon yapmalıdırlar. Nitekim laboratuvar ortamında deneysel olarak yapılan çalışmalar, sapmaları diğer bozuklukları ve ölçüm konusundaki sorunları belirliyor ve yol gösterici olabiliyor.