Yenilikçi ürünlerle hep daha iyiye ulaşmayı hedefleyen Friterm’in İş Geliştirme Müdürü Hayati Can ile hem iç hava kalitesi hem Friterm üzerine sohbet ettik.
■ Yüksek iç ortam hava kalitesi nasıl sağlanır? İç hava kalitesinin sağlanması için dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Öncelikli olarak iç havayı etkileyen kirletici faktörler netleştirilmeli ve taze hava sirkülasyon miktarı tanımlanmalıdır. (laboratuar, hastane, kalabalık okul sınıfları, üretim tesisleri, toplantı odaları gibi özellikler yani kullanım amacı iyi irdelenmelidir.)
■ Klima sistemlerinin iç ortam hava kalitesindeki yeterliliği nasıl olmalıdır?
Klima sistemleri, ilgili mekân için standartlarda belirlenen şartlara uygun kalite sağlayabilirler. Burada cihaz kapasitesi, malzeme seçimi ile yeterli hava miktarı özel öneme sahiptir.
■ İç ortam hava kalitesinin standardı nedir?
ASHRAE uygun iç hava kalitesini sağlamak için 62.1-1999 standardını geliştirmiştir. Bu doğrultuda kirleticiler hesaplanarak iç ortam O2 ve CO2 yönünden kontrol edilir ve toz partikülleri için ek filtreler konulur.
“HASTANE VE ÖZEL HİJYEN İSTENEN ALANLARA YÖNELİK HIZLI VE EKONOMİK ÇÖZÜMLER ÜRETMİŞ DURUMDAYIZ”
■ İç hava kalitesi insan sağlığını doğrudan etkiliyor diyebiliriz. Peki Friterm üretimini gerçekleştirdiği ürünlerde çevre ve insan sağlığı için ne gibi önlemler alıyor?
Öncelikli olarak Eurovent sertifikalı bir yazılımla tasarlanmış ürün olarak sulu ısıtıcı ve soğutucu eşanjör imalatı yaptığımız için, hassas ve güvenilir ürünler üretiyoruz. Ayrıca ihtiyaca bağlı olarak malzeme seçeneklerimiz (Boru malzemesi olarak bakır, aluminyum ve paslanmaz çelik üretimi yapmaktayız. Kanat malzemesi olarak alüminyum, epoksi kaplı alüminyum, hidroflig kaplı alüminyum, mağnezyum alaşımlı alüminyum, bakır, epoksi kaplı bakır malzemelerden üretim yapıyoruz. Kolektör malzemesi olarak bakır, alüminyum, paslanmaz ve epoksi kaplı çelik kolektörler üretiyoruz. Çerçeve olarak magnelisli sac, epoksi kaplı magnelisli sac, mağnezyum alaşımlı alüminyum, paslanmaz ve bakır üretimi yapıyoruz.) çeşitli ve her türlü talebe yanıt verebilir durumdayız. Diğer konu ise, suda üreyen bakterilerin oluşumunu engellemek için hijyen standardını geliştirdik. Böylece hastane ve özel hijyen istenen alanlara yönelik hızlı ve ekonomik çözümler üretmiş durumdayız. Ayrıca ısı geri kazanım bataryaları ile, hijyen şartlarına uygun enerji tasarrufu ürünlerimiz var. Hava kaçaklarını engellemek için sızdırmaz bataryalar ile sektöre hizmet vermekteyiz.
■ Ar-Ge bölümünüzün yapısı ve faaliyetleri hakkında bilgi alabilir miyiz? Üretime yönelik geliştirilen projeler nelerdir? Çalışmalarınız ağırlıklı olarak hangi alana yönelik?
Friterm bünyesinde daha önce var olan Arge Bölüm çalışmaları, 2017 yılında kurulan Arge Merkezimiz bünyesinde çalışmasını sürdürmektedir. Şu anda özellikle ısı geri kazanım bataryaları ile ilgili yazılım süreci devam etmektedir. Yakın zamanda HRS Coils programı Eurovent sertifikalı olarak sektörün hizmetine sunulacaktır.
“FRİTERM SÜREKLİ EĞİTİM PLANINI HAYATA GEÇİRMEYE ODAKLANMIŞ BİR FİRMADIR”
■ Çalışanlarınızın gelişimi için ne tür çalışmalar yürütüyorsunuz?
Çalışanlarımızın gelişimi için Friterm Akademi bünyesinde çalışma yürüten eğitim komisyonumuz, üretim geliştirme eğitimlerinden etik eğitimlere kadar yaygın bir eğitim faaliyeti sürdürmektedir. Friterm sürekli eğitim planını hayata geçirmeye odaklanmış bir firmadır. Hassas konularda (örneğin bakır lehim, paslanmaz tik kaynağı vb.) yöntem ve personelin sertifikalı olmasını takip ediyoruz. Friterm izlenebilirlik uygulaması ile tüm ürünlerini malzeme ve üretici personel olarak kayıt altına almaktadır. Bunun dışında sosyal kulüplerimiz ve sosyal sorumluluk projelerimiz ile, tüm çalışanlarımızın içinde alan bulduğu çalışmalar yürütüyoruz.
■ Friterm Akademi kimlere ne tür eğitimler veriyor?
Friterm Akademi öncelikle çalışan personelimize üretim proseslerinde ihtiyaç duydukları tüm eğitimleri vermektedir. Bunun dışında stajyer öğrencilere yönelik uzun dönem yaz stajları yürütmektedir. Meslek örgütlerinden gelen (ISKAV gibi) eğitim taleplerini çözmeye çalışmaktadır.
■ Firmanızın ihracat potansiyeli hakkında bilgi verir misiniz?
Ağırlığı Avrupa olmak üzere Rusya, İran, Dubai, Hindistan ve Pakistan en çok çalıştığımız ülkeler konumundadır. Buralarda kendi ofislerimiz ve temsilcilerimiz/bayilerimiz aracılığı ile hizmet vermekteyiz. Bu yıl tahmini 15 Milyon Euro mertebesinde ihracat gerçekleşeceğini bekliyoruz.
“ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE DE RİSKLER DEVAM ETMEKTEDİR”
■ Dünya konjonktüründen bakıldığında sektörel rekabette Türkiye’nin bulunduğu durumu nasıl görüyorsunuz?
İklimlendirme sektörü yakaladığı dinamiklerle Avrupa ve Batı Asya bölgesinin merkez ülkelerinden birisi olmayı başarmıştır. Sektör kendi içinde her yıl %15/20 mertebesinde büyümesini sürdürmektedir. Bölgemizdeki ve ülkemizdeki politik ve ekonomik riskler geçmiş dönemde dönemsel dalgalanmalara vesile olmuştu. Önümüzdeki dönemde de riskler devam etmektedir.
■ Size göre sektörün kronikleşmiş sorunu nedir? Ne gibi çözümler üretilebilir?
Kurumsal yapılarımızın teknik ve mali yönden güçlendirilmesi en önemli sorun kaynağımızı oluşturuyor. Ülkemizde yetişmiş ara eleman yetersizliği, eğitim politikalarımızın ihtiyaçlara göre şekillenmemesi, Arge yatırımlarının düşüklüğü temel sorunlarımızı oluşturuyor. Çözüm kendi içinde saklıdır. Kurumsal ve mali yönden güçlü yapıların oluşması ve güvenin tesis edilmesi temel çözüm aracı olacaktır. Özellikle yazılım alanında güçlenmemiz gerekmektedir.
“YENİ BİR VİZYON EDİNMELİYİZ”
■ Türk iklimlendirme sektörünün gelecek hedefleri sizce neler olmalı?
Türkiye iklimlendirme sektörü önemli bir merkez haline geldi. Şimdi bunu bir adım daha ileri götürmek ve dünyanın güven duyacağı bir sürekliliği sağlamayı hedeflemeliyiz. Bunun için teknik altyapı çalışması ve tanıtım çalışmaları önemli bir yer tutacaktır. Yeni bir vizyon edinmeliyiz. Bunun için üretimde enerji verimliliği (örneğin yeşil fabrika konsepti) ve işletme süreçlerinde A sınıfı ürünleri üreterek çevre mevzuatlarına uygun ürünler ile sektörde atılım yapmalıyız.
■ Friterm olarak İleriye dönük hedefleriniz nelerdir?
Sağlıklı bir büyüme için kurumsal yapımızı güçlendirmeyi, Arge çalışmaları ile nitelikli ürün üretimini artırmayı, yenilikçi ürünlerle hep daha iyiye ulaşmayı, kendimizi dünyadaki diğer yaşam formlarından ayrıcalıklı görmeden doğa ile dost bir sanayi yapılanmasını kurarak tüm çalışanlarının aynı zamanda yönetim sisteminin parçası olduğu çağdaş bir firma olmayı hedefliyoruz. Ürettiğimiz ve biriktirdiğimiz bilgileri Friterm Akademi aracılığı ile tüm paydaşlarımızın kullanabileceği zeminlere taşıyarak toptan bir gelişim hedefimiz var.
